شمع ماشین عاملی برای ایجاد جرقه و تولید احتراق داخلی از طریق سوزاندن سوخت داخل سیلندرهای موتور است. با اینکه ابعاد این قطعه بسیار کوچک است، ولی نقش مهمی در روشن شدن خودرو و شروع به کار آن دارد. هرگونه خرابی و یا ایراد در شمع خودرو مانع حرکت ماشین میشود. برای روشن شدن خودرو نیاز به سه عامل اساسی است. یکی از آنها سوخت بعدی اکسیژن و دیگر حرارت لازم است که توسط شمع تأمین میشود. جرقهای که لازم است توسط این قطعه روشن میشود و هرچه جرقه قویتر باشد، احتراق بهتر و در نتیجه موتور با سرعت و کیفیت بهتری عمل میکند. انرژی که برای روشن شدن جرقه لازم است از باتری خودرو تأمین میشود و شمع با رساندن این انرژی به محفظه احتراق و شعلهور کردن سوخت و گاز داخل آن، انرژی گرمایی مورد نیاز برای خودرو را تأمین میکند. همچنین لازم به ذکر است در صورت نیاز به خرید اینترنتی واکس لاستیک ماشین کافیست کلیک نمایید.
برای دریافت مشاوره رایگان و همچنین ارتباط با مدیریت جهت ثبت سفارش، کلیک کنید.
انواع شمع خودرو
شمع خودروها را میتوان بر اساس فاکتورهای مختلفی تقسیمبندی کرد که عبارتاند از:
تقسیمبندی بر اساس کد حرارتی
کد حرارتی به معنی که میزان حرارتی است که در مرحله آخر کار تولید میشود. این میزان حرارت نباید به اندازهای زیاد باشد که باعث احتراق پیش از موعد شده و شمع بتواند تا زمان یونیزه شدن کامل گازها، آن را کنترل کند. همچنین به اندازهای نیز کم نباشد که باعث رسوب شدن مخلوط گاز و سوخت شود. بنابراین کد حرارتی نشاندهنده میزان دمایی است که شمع از سیلندر به بدنه موتور انتقال میدهد. عواملی که روی تعیین کد حرارتی تأثیر میگذارند عبارتاند از طول و مساحت پایه شمعها که به سه دسته شمع سرد با پایه کوتاه، شمع نیمه گرم با پایه متوسط و شمع گرم با پایه بلند تقسیم میشوند.
تقسیمبندی بر اساس تعداد الکترود منفی
شمعها دارای تعداد الکترود منفی متفاوتی هستند که با یک الکترود را تک الکترودی و با بیشتر از یک را چند الکترودی مینامند. طول عمر این شمعها نسبت به تک الکترودیها بالاتر است.
تقسیمبندی از نظر ساختار و جنس الکترود مثبت
از نظر ساختار الکترود مثبت میتوان شمعها را به دو گروه سوزنی و معمولی تقسیم کرد. در شمعهای سوزنی نوک الکترود به شکل سوزن و در نوع معمولی به شکل گرد است. غیر از این طول عمر، کد حرارتی و عملکرد این دو گروه با هم تفاوت دارد. در زمان خرید باید با توجه به نوع موتور شمع مناسب را انتخاب کنید تا اختلالی در عملکرد آن ایجاد نشود. همچنین در صورت نیاز به خرید موتور شوی خودرو کافیست کلیک نمایید.
نحوه عملکرد شمع ماشین
همانطور که گفتیم شمع برای اینکه بتوان انرژی الکتریکی باتری را به سیلندرها انتقال و با ایجاد جرقه آن را به انرژی گرمایی لازم برای حرکت خودرو تبدیل کرد، بر روی آن نصب میشود. این عملیات در سه مرحله مشخص انجام میشود:
جریان الکتریکی به شمع منتقل میشود
کوئل یک سیم پیچ الکتریکی است که در قسمت ترمینال به شمع اتصال دارد و برای تولید انرژی الکتریکی با ولتاژ بالا لازم است. این انرژی از طریق ترمینال به الکترود مثبت منتقل میشود و تا پایه شمع پیش میرود. زمانی که الکتریسیته به گپ میرسد، لازم است تا به الکترود منفی بدنه انتقال پیدا کند. ولی خاصیت عایق الکتریسیته مانع این اتصال میشود.
مخلوط سوخت و هوا یونیزه میشود
در این مرحله لازم است الکتریسته از قطب مثبت به قطب منفی منتقل شود ولی نیاز به ولتاژ بالاتری دارد. ولتاژ بالا باعث یونیزه شدن مخلوط سوخت و هوا شده و از الکترود مثبت به قطب منفی منتقل میشود.
تولید جرقه
بعد از اینکه برق از الکترونهای مثبت به منفی منتقل شد، باعث انبساط گازهای یونیزه میشود. این انبساط تا حدی بالا میرود که باعث جرقه زدن میشود. در نهایت واکنش گازها با هم بالا میرود و باعث تولید هسته آتشین در گپ میشود. هرچه ترکیب سوخت و گاز موجود در سیلندر بالاتر باشد و شرایط لازم مهیا شود، جرقهزنی با کیفیت بالاتری اتفاق می افتد.
شمع ماشین کجاست؟
محل قرار گرفتن شمع در روی موتور و بالای سرسیلندر است.
اجزای تشکیل دهنده شمع موتور
این قطعه بسیار کوچک بوده و پیچیدگی خاصی ندارد. اجزای آن عبارتاند از:
- عایق چینی که از جنس اکسید آلومینیوم و یا آلومین با یک لایه لعاب شیشهای است. این لایه برای محافظت از شمع و جلوگیری از جذب آلودگیها و نیز ایجاد استحکام لازم در برابر فشار و حرارت زیاد لازم است.
- بدنه شمع که از جنس فولاد است و برای نگهداشتن شمع روی سیلندر کاربرد دارد.
- ترمینال شمع در بالاترین قسمت شمع قرار داشته و از طریق اتصال به وایر به عنوان ناقل الکتریسته عمل میکند.
- پایه شمع که رزوه نام دارد از طریق اتصال به سرسیلندر، با محفظه احتراق هم سطح میشود. اگر سطح بالاتر و یا پایینتر باشد باعث خودسوزی شمع میشود. پایهها میتوانند بلند و کوتاه باشند که بستگی به نوع موتور و سرسیلندر دارد.
- الکترود مثبت یا الکترود مرکزی در وسط قطعه چینی قرار دارد و از انواع آلیاژهای فولادی ساخته میشود. به همین دلیل مقاومت بالایی دارد. امروزه برخی از الکترودها از جنس مس که پوشیده با نیکل و کروم هستند ساخته میشوند تا ضمن مقاومت بالا، رسانای الکتریکی بالا نیز داشته باشند.
- الکترود منفی یا الکترود کناری به بدنه یا پایه شمع متل میشود. از آلیاژ نیکل و کروم ساخته میشود و در اطراف الکترود مثبت و انتهای پایه قرار میگیرد.
- گپ بین الکترود مثبت و منفی را مینامند. هرچه فاصله گپ زیادتر باشد، جرقهزنی بهتر است، ولی در خودروهای مختلف این فاصله متفاوت است.
عیب یابی شمع خودرو
در صورتی که یکی از شمعها نیز دچار مشکل و ایراد شود، سوخت کامل اتفاق نیفتاده و در نتیجه شمع دچار بدسوزی میشود. همچنین سطح آلایندگی بالا رفته و باعث آسیب به قسمتهای مختلف خودرو میشود. بنابراین شناسایی و عیب یابی شمع خودرو اهمیت بالایی دارد و به موقع باید تشخیص داده شوند.
علائم خرابی شمع خودرو
با دیدن علائم زیر باید عملکرد شمع را بررسی کنید:
- ترک روی چینی که در اثر زیاد شدن فاصله بین الکترودهای مثبت و منفی یا گپ و نیز عبور جریان با ولتاژ بالا ایجاد میشود.
- شکستگی چینی که ممکن است در اثر ضربه و یا نصب اشتباه رخ دهد.
- روغنی شدن پایه شمع که در اثر روغن سوزی موتور در سیلندرها اتفاق می افتد.
- ذوب شدن الکترودها در اثر عدم تناسب کد حرارتی و موتور ایجاد میشود.
- آب خوردن و نفوذ مایعات به پایه شمع
- رسوب الکترودها در اثر کیفیت پایین سوخت ایجاد میشود.
- آلوده شدن الکترودها که در اثر عدم تنظیم درصد سوخت و هوا اتفاق می افتد.
- تغییر رنگ چینی به رنگ خاکستری، زرد و یا قهوهای و همچنین صورتی و قرمز
- آلوده شدن پایه و الکترودها به سوخت که در اثر ترکیب نامناسب سوخت و هوا رد محفظه احتراق ایجاد میشود.
- روشن شدن چراغ چک در خودروهای امروزی
- بالا رفتن مصرف بنزین
- پایین آمدن عملکرد موتور خودرو و ایجاد لرزش در آن
عمر شمع ماشین
طول عمر شمع مشخص است و باید بعد از 5 تا 7 سال تعویض شود.و همچنین بهتر است بعد از هر 50 کیلومتر رانندگی شمعها را بررسی و در صورت نیاز عوض کنید.
اهمیت تعویض شمع خودرو
شمع خودرو به صورت مستقیم با موتور در ارتباط است و هرگونه مشکل در شمع خودرو مستقیماً روی عملکرد موتور تأثیر میگذارد. اگر شمع دچار ایراد شده و تعویض نشود، نه تنها امکان حرکت خودرو وجود ندارد بلکه باعث ایجاد احتراق ناقص و در نهایت مانع شتاب گرفتن خودرو میشود. همچنین سوخت بالاتر میرود و خودرو نمیتواند در بالاترین شتاب خود حرکت کند.
زمان تعویض شمع موتور خودرو
با اینکه شمعها عمر مشخصی دارند، ولی در برخی موارد مشکلاتی باعث میشود که این طول عمر کوتاهتر شود و مجبور به تعویض شمع شوید. از جمله این عوامل بالا رفتن سطح رسوبات حاصل از احتراق در سر الکترودها است. همچنین کثیف شدن و یا زا بین رفتن الکترودها نیز منجر به این اتفاق میشوند. در نهایت جرقهزنی درست و مناسبی انجام نمیشود و برای روشن شدن خودرو دچار مشکل میشوید. ممکن است شمع دچار خامسوزی شود.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی شمع خودرو و علت خرابی و زمان تعویض آن صحبت کردیم. این قطعه تاثیر بسیار زیادی در سلامت خودروی شما داشته و بهتر است به صورت مرتب طبق زمانبندی تعویض گردد. هافنر تولیدکننده انواع شویندههای خودرو، محصولات خود را در قالب یک فروشگاه اینترنتی در معرض فروش قرار داده است. پیشنهاد میکنیم از محصولات این مجموعه دیدن نمایید. همچنین برای خرید لکه بر مخصوص چرم کافیست کلیک نمایید.