دیسک چرخ نام دیگری برای یک قطعه دایره‌ای شکل است که نقش اصلی در سیستم ترمز خودرو دارد. این قطعه همراه با چرخ‌ها میچرخد و منجر به توقف خودرو میشود. دیسک ترمز روی بلبرینگ چرخ نصب شده و جزئی از قطعات متحرک چرخ خودرو به حساب می‌آید. به علاوه همراه با رینگ و لاستیک نیز به طور همزمان چرخش دارد. هنگامی که راننده پدال ترمز را فشار می‌دهد، لنت‌ها یا پدال‌های ترمز با دیسک در تماس قرار میگیرند و باعث کاهش سرعت چرخش دیسک میشوند. به دلیل آنکه دیسک چرخ در معرض حرارت و اصطکاک بالا قرار دارد، اغلب از جنس چدن یا سرامیک ساخته میشود.
آنچه خواهید خواند
آلیاژ دیسک خودرو چیست؟
آلیاژ دیسک چرخ تشکیل دهنده اصلی دیسک ترمز است. مهمترین ویژگی این محصول، مقاومت آن در برابر گرما و توانایی هدایت انرژی گازی و حرارتی در سیستم ترمز است. اگر این محصول ویژگی‌های مورد نظر را نداشته باشد، ممکن است که شکسته یا ترک خورده و عمر مفید آن کاهش پیدا کند. همچنین واکس داشبورد خودرو در سایت هافنر به راحتی قابل خریداری است و باعث براق شدن بیشتر داشبورد می‌گردد.
علائم خرابی دیسک ترمز
چگونگی متوجه شویم دیسک یا لنت ترمز خراب است یا خیر؟
قبل از مراجعه به تعمیر کار، میتوانید برخی از علائم دیسک ترمز را شناسایی کنید. این علائم ممکن است به هم نزدیک باشند، اما با توجه به علائم میتوانید به طور نسبی خرابی را تشخیص دهید.
یکی از علائم شایع خرابی دیسک چرخ، وقوع صدای ناهنجار است که هنگام ترمز کردن ایجاد میشود. اگر در هنگام ترمز کردن صدای تیک تیک، خش‌خش یا صدای دیگری شنیدید، احتمالا دیسک چرخ خراب است و نیاز به تعمیر دارد.
علاوه بر این، اگر احساس کنید هنگام ترمز کردن خودرو، فشار روی پدال ترمز بیش از حد معمول است یا خودرو بیش از حد آهسته حرکت میکند، این نیز نشان دهنده خرابی دیسک چرخ است.
انواع دیسک ترمز
در ادامه به معرفی انواع دیسک ترمز می‌پردازیم.
- ترمز دیسکی تخت
دیسک چرخ اصلی خود یک دیسک صاف و تخت است که اغلب از آهن ساخته میشود و به دوک متحرک چرخان مرتبط می شود. این نوع ترمز بیشتر در خودروها، به خصوص خودروهای کوچکتر، استفاده میشود زیرا وزن کمتری دارد که برای این کار مناسب است و تولید و تعویض آن نسبتا ارزان است. آنها به دلیل منطقه تماس گسترده با لنت، قدرت ترمزگیری بسیار خوبی دارند اما اگر برای مدت طولانی فشار داده شوند، ممکن است کارایی آنها کاهش پیدا کند. حرارت، گاز و مواد اصطکاک اضافی میتوانند بین دیسک و لنت جمع شوند و در صورت افزایش حرارت به میزان زیاد، ممکن است دیسک را کج کند و به طور پتانسیل آن را از مسیر درست خارج کند. لازم به ذکر است در صورت نیاز به خرید واکس لاستیک ماشین میتوانید کلیک نمایید.
- دیسک ترمز متخلخل
یکی از روش‌هایی که می‌توان از آن برای خنک نگه داشتن دیسک ترمز استفاده کرد، افزایش سطح آنها با سوراخ کردن کامل آنها است. این سوراخ‌ها علاوه بر انجام نقش خنک کردن، به عنوان مسیری برای خروج گرما، گاز و مواد زاید نیز عمل و از تجمع این موارد بر روی سطح دیسک جلوگیری میکنند. به دلیل وجود این سوراخ‌ها، وزن دیسک‌های این نوع کاهش یافته است. اما مشکل این دیسک‌ها در این است که در دماهای بالا به خطر تاب خوردگی و ترک خوردن قرار میگیرند. اگرچه سوراخ‌ها تهدیدی برای یکپارچگی ساختار دیسک‌ها نیستند، ولی اگر مقدار گرمایی که می‌تواند تحمل کند بیشتر از مقداری شود که می‌تواند دفع کند، یکپارچگی ساختار آن کاهش پیدا کند.
- دیسک ترمز دنده دار یا شیاردار
افزودن شیارها یا دنده‌ها به دیسک، به معنای افزایش کارایی و عملکرد دیسک مشابه دیسک‌های متخلخل است. این دیسک‌ها برای حذف گرما، گاز و مواد اضافی از سطح اصطکاک استفاده میشوند، بدون این که مقاومت حرارتی دیسک را کاهش دهند. دنده‌ها به طور منظم از مرکز دیسک خارج و راهی بیرون میشوند تا زباله‌ها را بیرون تخلیه کرده و با چرخش دیسک دور شوند. به طور کلی، دیسک‌هایی که شیارها یا دنده‌ها روی آنها قرار دارند، نسبت به سایر دیسک‌ها بهتر عمل میکنند، زیرا شیارها به نحوی طراحی شده‌اند تا لنت‌ها را تمیز کنند.
مراحل تعویض دیسک خودرو
مراحل تعویض دیسک خودرو به پنج مرحله تقسیم میشود.
مرحله اول: قبل از جک زدن زیر خودرو، به طور ایمن پیچ‌های چرخ را کمی باز کنید تا چرخ‌ها در هوا حرکت نکنند و به مشکل برنخورید.
در مرحله دوم: با استفاده از جک، ارتفاع خودرو را بالا ببرید تا به دیسک چرخ آسانتر دسترسی داشته باشید. وقتی خودرو از زمین جدا شد، پیچ‌ها را باز کنید و سپس چرخ‌ها را جدا کنید.
مرحله سوم: هنگامی که با کالیپر ترمز تماس پیدا کردید، باید آنها را از سر راه بردارید. پس از باز کردن پیچ‌های متصل به فنر و کالیپر، به راحتی میتوانید این قطعه را از دیسک چرخ جدا کنید.
مرحله چهارم: برای نصب دیسک چرخ جدید، لازم است تمامی ناهمواری‌ها و شیارهای روی دیسک ترمز را از بین ببرید تا سطح آن به صورت هموار و صاف باقی بماند.
مرحله پنجم: توجه داشته باشید که پیچ‌ها باید کاملا محکم باشند تا خطری شما را تهدید نکند. الان قطعات را به ترتیب برعکس شروع به پیاده کردن اقدامات قبلی میکنیم.
اجزای دیسک خودرو
اجزای اصلی ترمز دیسکی شامل پره‌های ترمز (Brake Pads)، دیسک ترمز (Rotor)، کالیپر ترمز (Caliper) و پشتیبان کالیپر (Caliper Support) هستند. اجزای دیسک خودرو هر یک وظایف مختلفی دارد که در سیستم ترمز دیسکی از دو بخش اصلی تشکیل شده است که شامل روتر یا دیسک چرخ و کالیپر ترمز است. دیسک چرخ به قسمت متحرک چرخ متصل شده است و وظیفه‌ای که بر عهده دارد، تولید اصطکاک با پره‌های ترمز (Brake Pads) است. وقتی فشاری به کالیپر ترمز وارد شود، پره‌های ترمز به سطح داخلی دیسک ارتباط برقرار میکنند و بر روی آن اصطکاک ایجاد میشود تا چرخ را آرام کنند.
دیسک چدنی بهتر است یا فولادی؟
دیسک‌های چدنی و فولادی هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند و با توجه به نیازهای خاص شما ممکن است یکی از آنها بر دیگری برتری داشته باشد.
ویژگی‌های دیسک چدنی
آلیاژ چدن، یک آلیاژ آهن کربن است که درصد وزنی کربن آن بین 2 تا 3.5 درصد است. علاوه بر آهن و کربن، سیلیسیم و منگنز نیز در این آلیاژ وجود دارند که باعث بروز خواص ویژه‌ای در آن میشوند. مقدار منگنز سختی بیشتری به آلیاژ اضافه میکند و سیلیسیم باعث افزایش مقاومت آلیاژ در برابر سایش و خوردگی میشود. دیسک‌های چدنی که در مجاورت حرارت بالا قرار میگیرند و با لنت در تماس هستند، تنش و سایش شدیدی را تجربه میکنند. به دلیل ترد بودن آلیاژ چدن، احتمال شکستن دیسک‌های چدنی بالا است. با افزودن عناصری نظیر نیکل، سیلیکون، مولیبدن و مس به آلیاژ چدن، امروزه میتوانید توانایی ارتجاع خوبی در این آلیاژ را به دست بیاورید.
ویژگی‌های دیسک فولادی
فولاد، یک آلیاژ آهن-کربن است که در آن مقدار کربن کمتر از 2 درصد وزنی آلیاژ استفاده میشود. برای مثال، اگر وزن کل فولاد 100 گرم باشد، کربن به مقدار کمتر از 2 گرم در آن استفاده میگرد. وجود مقادیر مختلف کربن در آلیاژ، باعث بروز ویژگی‌های متفاوتی میشود. با داشتن اطلاعاتی در زمینه مهندسی مواد، شما میتوانید بهترین آلیاژ ممکن را انتخاب کنید.
کلام آخر
دیسک ترمز یک قطعه مهم و حیاتی در سیستم ترمز خودرو است. این قطعه باعث تبدیل انرژی حرکتی به انرژی حرارتی میشود و با ایجاد اصطکاک با سیستم ترمز و استفاده از کفش‌های ترمز، خودرو را متوقف میکند. دیسک چرخ با توجه به ویژگی‌های فنی مانند قطر، ضخامت و جنس تولید شده است. برای عملکرد صحیح و ایمنی سیستم ترمز، نیاز است دیسک‌های ترمز مناسب و با کیفیت استفاده شوند و به طور مرتب بررسی و تعویض شوند. به علاوه این محصول در سایت هافنر به راحتی قابل سفارش و خریداری است.
